Income as a selected indicator of the social economy in human life
DOI:
https://doi.org/10.15678/Keywords:
income inequalities, farmers’ households , EU integration, social economy, PolandAbstract
Background: Income constitutes a very important indicator in the social economy. The level and sources of income determine the level and quality of life of rural inhabitants.
Research objectives: The research aimed to examine the impact of Poland’s accession to the European Union on changes in the income levels of households across basic socio-economic groups, as well as rural and urban residents, during the period 2004–2023.
Research design and methods: An examination was conducted of the results of the household budgets conducted on an annual basis by the Statistics Poland (GUS) between 2004 and 2023. The determination of changes and income relationships was achieved by employing the index of variation, the coefficient of variation (Vi), and Spearman’s rank correlation.
Results: There was a decrease in income disparities between farming families and non-farming families, which indicates a process of income convergence. A negative annual dynamic of changes in income was observed only in the case of farmers’ income. Farmers’ incomes also displayed the highest variability among the studied groups.
Conclusions: Poland’s integration with the European Union (2004–2023) was a period in which factors favorable to the growth of agricultural incomes prevailed. Despite this improvement, families associated with agriculture displayed lower income levels, worse living conditions, and a higher risk of poverty and social exclusion compared to other socio-economic groups.
Downloads
References
Adamowicz, M. (2005). Zjawiska i procesy globalne a rozwój wsi i rolnictwa w Polsce. In W. J. Wilkin (Ed.), Polska wieś 2025. Wizja rozwoju (pp. 199–126). Fundusz Współpracy. https://doi.org/10.22630/RNR.2008.94.2.24
Błąd, M. (2011). Wielozawodowość w rodzinach rolniczych. Przyczyny, uwarunkowania i tendencje rozwoju. IRWiR PAN.
Chmielewska, B. (2004). Źródła nierówności społecznych (Studia i Monografie, No. 122). IERiGŻ-PIB.
Chmielewska, B. (2013). Ekonomiczno-społeczna sytuacja gospodarstw domowych rolników po akcesji Polski do Unii Europejskiej (Studia i Monografie, No. 158). IERiGŻ-PIB.
Chmielewska, B. (2024). Uwarunkowania procesu migracji kobiet ze wsi do miast. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 1(115), 82–97.
Chmielewska, B., & Zegar, J. St. (2024). Źródła i rozdysponowanie dochodów mieszkańców wsi. In W. Poczta & A. Hałasiewicz (Eds.), Polska wieś 2020. Raport o stanie wsi. 20 lat w Unii Europejskiej (pp. 69–85). Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa; Wydawnictwo Naukowe Scholar. https://doi.org/10.7366/9788367450843
Czyżewski, A. (2005). Rolnictwo w procesie reprodukcji. Różne wizje dostosowań rynkowych. In B. Klepacki (Ed.), Kwestia agrarna w Polsce i na świecie (pp. 23–28). SGGW.
Czyżewski, A., & Matuszczak, A. (2005). Interesy rolnictwa w świetle globalnych uwarunkowań polityki gospodarczej. Polityka Gospodarcza, 12, 347–369.
Czyżewski, A., & Matuszczak, A. (2012). Dylematy kwestii agrarnej w panoramie dziejów – mechanizm krzywdy chłopskiej. In A. Czyżewski & A. Matuszczak (Eds.), Ekonomia i jej społeczne otoczenie (pp. 5–23). Wyd. KPSW. https://doi.org/10.22630/EIOGZ.2011.90.52
Czyżewski, A., & Poczta-Wajda, A. (2011). Polityka rolna w warunkach globalizacji. Doświadczenia GATT/WTO. PWE.
Główny Urząd Statystyczny (GUS, Statistics Poland). (2004–2023). Budżety gospodarstw domowych.
Klepacki, B. (2005). Tendencje zmian w ekonomicznej i społecznej strukturze wsi. In J. Wilkin (Ed.), Polska wieś 2025. Wizja rozwoju (pp. 85–89). IRWiR PAN.
Michna, W. (2002). Źródła utrzymania ludności wiejskiej i wykorzystanie zasobów siły roboczej w różnych regionach (Studia i Monografie, No. 108). IERiGŻ.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (Ministry of Family, Labour and Social Policy, Poland). (2025, June 12). Ekonomia społeczna i solidarna. https://www.gov.pl/web/rodzina/ekonomia-spoleczna-i-solidarna-1
Ruttan, V. W., & Hayami, Y. (1972). Strategies for agricultural development. Food Research Institute Studies, 11(2), 1–20. https://doi.org/10.22004/ag.econ.135054
Turowski, J. (1992). Socjologia wsi i rolnictwa. Metody i wyniki badań. Norbertinum.
Wilkin, J. (2009). Wielofunkcyjność rolnictwa – konceptualizacja i operacjonalizacja zjawiska. Wieś i Rolnictwo, 4(145), 9–28. https://doi.org/10.53098/wir.2009.4.145/01
Woś, A. (2000). Tworzenie i podział dochodów rolniczych. Dochody transferowe. IERiGŻ.
Woś, A. (2003). Konkurencyjność polskiego sektora żywnościowego. Synteza. IERiGŻ.
Zegar, J. St. (2000). Dochody ludności chłopskiej (Monografia). IERiGŻ.
Zegar, J. St. (2011). Agriculture and the sustainable development of rural areas. In Competitiveness of the agri-food sector and sustainable development of rural areas. National University of Food Technologies; NRI Institute of Agricultural and Food Economics; Centre of Sociological Research.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Social Entrepreneurship Review

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
